Op basisschool De Verrekijker in Losser werken ze vanuit Positive Behaviour Support (PBS).
Directeur Edith Eusterbrock en Janneke Gouma (PBS-coördinator) vertellen over het welbevinden van leerkrachten en leerlingen met Positive Behaviour Support (PBS) als onderliggende bouwsteen.
Waar staat PBS voor? En wat houdt PBS in op De Verrekijker?
Edith: PBS is een manier van werken om het leren te bevorderen en gedragsproblemen te voorkomen. Kinderen groeien namelijk van complimenten.
Janneke vervolgt: Het woordje ‘niet’ gebruiken we liever zo min mogelijk. In de groepen hanteren we een beloningsysteem: er worden muntjes verdiend met positief gedrag. Die muntjes gaan in een buis. Een volle buis levert een groepsbeloning op die de groep zelf mag bedenken.
Hoe word je een PBS-school? En sinds wanneer is De Verrekijker een PBS-school?
Edith: Officieel zijn we nog geen PBS-school. We zijn nu zo’n 8 jaar bezig en hopen in ieder geval komend schooljaar gecertificeerd te zijn. Daarvoor moet je de aanpak van jouw school beschreven hebben en team en leerlingen moeten de waarden en verwachtingen die daaruit voortvloeien kunnen benoemen.
Waarom zijn jullie hiermee gestart?
Edith: De Verrekijker is een fusieschool van 2 scholen met verschillende culturen. Bij de start hebben we onderzocht welke weg we op wilden. We wilden een professionele cultuur creëren en dezelfde taal spreken. PBS bleek hierbij een passende aanpak.
Kun je concrete voorbeelden noemen?
Janneke: Visualisatie. Buddy (de mascotte) vind je op bordjes door de hele school terug. We benoemen welk gedrag we willen zien. Ook hebben we afspraken over het buitenspelen. Die gelden voor alle kinderen. Bij incidenten kunnen we daarop teruggrijpen. Dit werkt echt goed! Incidenten registreren we. Als we merken dat zich een patroon aftekent, kunnen we gericht actie ondernemen. En soms is het nodig om samen met ouders naar het gedrag te kijken en afspraken te maken.
Edith: Ons leerlingenpanel kwam met de vraag of leerkrachten op het schoolplein een hesje wilden dragen. Eerst zagen we het nut niet, maar na een oefenperiode bleek toch dat zij beter herkenbaar zijn voor kinderen en ouders. Nu dragen teamleden buiten een hesje en dit wordt door iedereen als zeer prettig ervaren.
Wat levert PBS op voor leerlingen en leerkrachten?
Edith: We scoren hoog op sociale veiligheid. Leerlingen en leerkrachten ervaren duidelijkheid en rust. We benoemen wat we willen zien: jassen aan de kapstok, rustig lopen in de gang en stoeien op het schoolplein op de aangewezen plek. Laatst was een leerling hoog in de ballenvanger geklommen achter het voetbalveld. Dan vraag ik zo’n jongen: ‘Wil je klimmen? Dan moet je naar het klimrek gaan. Zo spreken we de verwachting uit in plaats van te benoemen wat hij fout doet. De sfeer blijft positief vanuit de gezamenlijke gedachte: ‘Zo doen we dat hier op De Verrekijker!’
Wat leren kinderen van PBS?
Janneke: Kinderen leren hoe je veilig, respectvol, verantwoordelijk en zorgzaam met je omgeving omgaat. En dan hebben we het over mens, dier en natuur. We hadden op ons voetbalveld veel last van hondendrollen. Dan bekijken we samen hoe we de situatie wenselijk kunnen maken. De kinderen hebben satéprikkers met een vlaggetje in elke hondendrol gestoken, daar een foto van gemaakt en die naar de gemeente gestuurd. 2 dagen later waren alle drollen weg!
Leidt PBS tot betere leerprestaties?
Edith: In ieder geval leidt PBS tot meer onderwijsleertijd op school. Discussies over regels en afspraken zijn er nauwelijks.
Janneke vult aan: Daarnaast is een gezonde, plezierige werkomgeving bevorderlijk voor de prestaties van zowel leerling als leerkracht.
Wat vraagt PBS van jullie als school?
Edith: PBS staat periodiek op de agenda. We volgen herhalingsblokken over onze afspraken. Medewerkers ervaren dit als prettig en ook voor nieuwe leerkrachten is dit fijn. Het is een continu proces waarbij we ons steeds opnieuw de vraag voor houden: doen we wat we zeggen?
Wat wil je nog ontwikkelen? Welke uitdagingen zie je nog?
Janneke: We gaan nu bezig met het onderwerp: ‘Actief negeren’. De ene leerkracht is daar beter in dan de andere. Door elkaar professionele feedback te geven worden we hier steeds beter in!
Edith: Daarnaast zouden we ouders actiever kunnen betrekken. PBS thuis, waarom niet? Ik denk dat kinderen en ouders er baat bij hebben als zij thuis dezelfde taal spreken als op school. We verwijzen vaak naar externe zorg, maar misschien kunnen we in de toekomst zelf ook meer betekenen.
Zou je andere scholen adviseren PBS school te worden? En waarom?
Edith: Als je er als team achter kunt staan, ja doen! Het is een manier van werken die alles in je school overstijgt.
Janneke licht toe: Van stagiaires krijgen we terug dat het hier zo duidelijk is hoe je met elkaar en met de omgeving omgaat. Als andere scholen ook vanuit die positieve insteek willen werken, is PBS zeker een goede optie!