Ouderschap is een zoektocht die soms kan voelen als een puzzel. Voor ouders die met hun kinderen naar Nederland zijn gevlucht, ziet die puzzel er vaak heel anders uit. Zij hebben vaak veel meegemaakt voor en tijdens hun vlucht.
Ontwikkelingskansen vergroten
Tamara Kiewiet werkt als jeugdverpleegkundige bij het Vluchtelingenteam van GGD Twente. Zij komt veel verschillende gezinnen en situaties tegen. De reden van de vlucht, de gezinssamenstelling, het land van afkomst, een andere cultuur en de onzekerheid over de verblijfstatus. Dit zijn voorbeelden van stukjes van de puzzel die ik bij deze vluchtelinggezinnen zie
, legt Tamara uit.
Kinderen uit vluchtelingengezinnen lopen vaak specifieke gezondheidsrisico’s. Dat heeft te maken met slechte levensomstandigheden, vluchtstress en achterstallige zorg. Tamara: Het gaat dan bijvoorbeeld om problemen met het gehoor en zicht, afwijkingen in de groei en onvolledige vaccinaties. Ook zien we meer psychische en gedragsproblemen. Bijvoorbeeld door het meemaken van geweld
, vertelt Tamara.
Gezondheidsrisico’s op tijd signaleren en passende zorg bieden, vergroot de ontwikkelingskansen van deze kinderen. Tamara ondersteunt bijvoorbeeld een gezin met een zwaar gehandicapt meisje. Dankzij haar inzet kon het meisje onder andere naar een gespecialiseerde school. Ze maakt daar enorme stappen in haar ontwikkeling. Het meisje fleurt helemaal op en de moeder straalt. Iedere ochtend als ik op het AZC werk, zie ik ze wachten op de taxi. De moeder is ontzettend dankbaar en wilde graag wat terugdoen voor Nederland. Omdat ze nog niet mag werken, doet ze vrijwilligerswerk op de school.
Opvoedvoorlichting
Tamara geeft ook (opvoed)voorlichting. Dat kan veel problemen in de opvoeding voorkomen
, zegt ze. Onlangs sprak ik een Syrische vader die alleen met zijn puberzoon naar Nederland was gevlucht. In zijn cultuur ligt de opvoedtaak meestal bij de moeder. Nu moest hij dat ineens zelf doen en dat vond hij moeilijk.
In veel landen wordt een kind vaak door de hele familie grootgebracht. In Oekraïne zijn opa en oma heel belangrijk in de opvoeding. Net zoals de vaders zijn veel opa's en oma's in het land achtergebleven. Daardoor staan moeders hier ineens alleen voor de zorg. In een nieuw land en naast hun drukke baan.
Tamara vertelt ouders hoe we in Nederland het opvoeden doen. Samen bespreken we wat voor het gezin daarin een goede weg is. In Nederland vind ik het bijvoorbeeld zo mooi hoe wij in gesprek zijn met ons kind. Fiets je langs koeien, dan zeg je dat tegen je kind. Vaak nog met een ‘boe’ erbij. In veel andere landen vinden ze dat vreemd.
Geen situatie is hetzelfde
Tamara werkt 4 jaar met veel plezier bij GGD Twente. Het werk met vluchtelingengezinnen vind ik waardevol en bijzonder. Geen situatie is hetzelfde. Natuurlijk zijn er protocollen. Dat is handig als richting, maar je moet er flexibel mee om kunnen gaan. Er is altijd maatwerk nodig. Dat vraagt om veel flexibiliteit en cultuursensitief werken. Daar moet je wel de persoon voor zijn.
Naast haar werk bij het Vluchtelingenteam werkt Tamara op de locaties van de Jeugdgezondheid (JGZ). Ik vind het mooi dat ik dit mag combineren. De dingen die ik tegenkom, neem ik mee naar mijn andere werk. En andersom. Opvoeden in een ander land is een lastige puzzel, met onbekende stukjes. Het is fijn en belangrijk dat we vanuit de JGZ mogen helpen bij het leggen van de puzzel
, sluit Tamara af.