Wel of geen (herhaal)prik? 

GGD Twente geeft eerlijke informatie, zodat je een goed besluit kunt nemen. Hier kun je lezen wat de feiten en fabels zijn over vaccinaties. En bij wie je terecht kunt als je meer wilt weten of van gedachten wilt wisselen. 

Twijfels en antwoorden

In het najaar en in de winter kan het coronavirus opleven. Iedereen vanaf 12 jaar die dat wil, kan uit voorzorg een herhaalprik krijgen. Hoe meer mensen de herhaalprik halen, hoe beter een opleving van het coronavirus kan worden afgeremd. Dit kan helpen om een opleving van het coronavirus tegen te gaan.

De herhaalprik tegen corona kan:

  • beschermen tegen ernstige ziekte, ziekenhuisopname of overlijden als gevolg van corona.
  • helpen voorkomen dat de zorg het te druk krijgt.
  • helpen om onder andere bedrijven, horeca en sportscholen open te houden doordat minder mensen ziek worden.

Het is begrijpelijk dat jij je afvraagt of een herhaalprik nodig is. Je hebt waarschijnlijk de eerste prikken gehad (basisserie) en daar bovenop een booster. En het aantal mensen dat door corona in het ziekenhuis terecht komt, is een stuk lager dan voorheen. Maar corona is nog niet weg. Er zijn nog steeds mensen besmet.

In het najaar en in de winter kan het coronavirus opleven. Hoe meer mensen de herhaalprik halen, hoe beter een opleving van het coronavirus kan worden afgeremd. De herhaalprik tegen corona kan:

  • beschermen tegen ernstige ziekte, ziekenhuisopname of overlijden als gevolg van corona.
  • helpen voorkomen dat de zorg het te druk krijgt.
  • helpen om onder andere bedrijven, horeca en sportscholen open te houden doordat minder mensen ziek worden.

 

Het is niet gek dat jij je afvraagt of de prikken wel goed werken als je er meerdere nodig hebt. Maar de werking van vaccins neemt na verloop van tijd af. Dat gebeurt ook bij vaccins die we al wat langer gebruiken, bijvoorbeeld de vaccins tegen tetanus of hepatitis B. Hoe snel de werking afneemt, kan per vaccin verschillen. Voor de vaccinaties tegen corona geldt dat de bescherming tegen ernstige ziekte na 3 maanden afneemt.

De herhaalprik wordt gegeven met vernieuwde mRNA-vaccins van BioNTech/Pfizer en Moderna. Deze beschermen tegen meer varianten van het coronavirus, zoals de omikronvariant.

Het is begrijpelijk dat je twijfelt als je denkt dat je na 4 weken niet meer voldoende beschermd bent tegen corona. De prik beschermt minimaal 3 maanden goed tegen ernstig ziek worden en ziekenhuisopname door corona. Daarna neemt de bescherming tegen ernstige ziekte langzaam af. Ook met een herhaalprik is er een kans om corona te krijgen, maar daar ben je dan waarschijnlijk minder ziek door.

We begrijpen dat je vragen hebt over de bijwerkingen van vaccins. Gelukkig vallen de bijwerkingen meestal mee. Sommige mensen voelen zich even niet lekker na de prik. Ernstige bijwerkingen komen bijna nooit voor. En als ze al voorkomen, dan kunnen ze vaak goed behandeld worden. Dit wordt heel goed bijgehouden en onderzocht.

Meer dan 13 miljoen Nederlanders hebben zich laten vaccineren. De coronavaccins die hiervoor gebruikt worden, zorgen ervoor dat je minder kans hebt om zelf corona te krijgen of om het door te geven aan anderen. Als je toch ziek wordt, dan heb je met het vaccin een kleinere kans om in het ziekenhuis te komen. De vaccins zijn uitgebreid getest. Niet alleen zodat ze goed werken, maar ook op veiligheid.

We begrijpen dat je twijfels hebt. Het is goed om te weten dat de vaccins niet helemaal nieuw zijn. En dat bij de ontwikkeling van de coronavaccins er voortgebouwd kon worden op bestaand onderzoek.

De technieken voor de verschillende vaccins, ook de mRNA-vaccins die in Nederland worden gebruikt, bestonden al vele jaren. Voor goedkeuring van vaccins moeten veel stappen doorlopen worden, om zeker te weten dat ze veilig zijn. Bij de coronavaccins zijn die stappen niet overgeslagen, maar door de crisis veel sneller gezet en in de tussentijd beoordeeld. Zo kon veel tijd worden gewonnen.

Novavax

Wil je geen mRNA-vaccin zoals Pfizer of Moderna? Dan kan je ook kiezen voor Novavax. Dat is een zogenoemd ‘subunit-eiwitvaccin’. In het vaccin zitten kleine deeltjes van het spike-eiwit van het coronavirus, nagemaakt in het laboratorium. Ook zit er een hulpstof in die de afweerreactie van het lichaam op dit eiwit versterkt. Dit noemen we een ‘adjuvans’. Als reactie op dit vaccin maakt je lichaam na de prik antistoffen tegen de eiwitdeeltjes aan. Als je dan later in contact komt met het coronavirus, herkent het afweersysteem het spike-eiwit op het virus. Het afweersysteem voorkomt dat het virus de cellen kan binnendringen. Hierdoor kan het virus zich niet vermenigvuldigen. De kans op ziekte en ernstige ziekte wordt daardoor kleiner.

Belangrijk om te weten

Ssnelheid gaat nooit boven veiligheid. Het Europees Medicijn Agentschap en het Nederlandse College ter Beoordeling van Geneesmiddelen bekijken elk nieuw vaccin heel kritisch. Wereldwijd zijn er meer dan 100 verschillende coronavaccins ontwikkeld of nog in ontwikkeling. Slechts 4 daarvan hebben tot nu toe aan de strenge eisen voldaan.

Het is begrijpelijk als je geen mRNA-vaccin wilt omdat je gehoord hebt dat deze vaccins je DNA veranderen. Of omdat je denkt dat dit type vaccin nieuw is. Maar er zijn geen vaccins die je DNA aantasten. En de technieken die voor de verschillende vaccins worden gebruikt, bestaan al vele jaren. Mocht je toch liever geen mRNA-vaccin willen, dan kun je ook kiezen voor Novavax.

Novavax

Dit eiwit-vaccin is een alternatief voor mensen die geen mRNA-vaccin willen. In het vaccin zitten kleine deeltjes van het spike-eiwit van het coronavirus, nagemaakt in het laboratorium. Ook zit er een hulpstof in die de afweerreactie van het lichaam op dit eiwit versterkt. Dit noemen we een ‘adjuvans’. Als reactie op dit vaccin maakt het lichaam na de prik antistoffen tegen de eiwitdeeltjes aan. Als je dan later in contact komt met het coronavirus, herkent het afweersysteem het spike-eiwit op het virus. Het afweersysteem voorkomt dat het virus cellen kan binnendringen. Hierdoor kan het virus zich niet vermenigvuldigen. De kans op ziekte en ernstige ziekte wordt daardoor kleiner.

Jouw gezondheid is natuurlijk het allerbelangrijkst. Juist daarom moeten vaccins uitvoerig en op een grote groep mensen worden getest voordat ze in Nederland gebruikt mogen worden. Ook moeten de vaccins eerst door het Europees Medicijn Agentschap en het Nederlandse College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (CBG) kritisch worden beoordeeld, getest en worden goedgekeurd.

Alle vaccins voldoen aan strenge eisen voor effectiviteit, kwaliteit en veiligheid. Inmiddels is dat na meer dan 25 miljoen prikken in Nederland en miljarden prikken wereldwijd, ook in de praktijk zo gebleken.

Sommige mensen krijgen een paar dagen na de prik spierpijn of koorts. Meestal is dat na een paar dagen voorbij. Alle bijwerkingen worden bijgehouden door het Bijwerkingencentrum Lareb. En onderzocht als dat nodig is.

Wat fijn dat je jong, gezond en fit bent. De kans om ernstig ziek te worden door corona is dan gelukkig klein. Maar het kan nog steeds. Sommige jongeren hebben langdurige klachten na een coronabesmetting (Long covid). Door je te laten vaccineren, maak je de kans daarop kleiner. Ook helpt het om te voorkomen dat je bijvoorbeeld je ouders, opa of oma besmet als je corona krijgt. Een coronavaccinatie neem je dus voor jezelf en voor je omgeving.

Wie tussen de 12 en 18 jaar is, krijgt in Nederland het vaccin van BioNTech/Pfizer.

Het is heel begrijpelijk dat je extra voorzichtig bent als je een kindje verwacht of wenst. De overheid adviseert juist alle zwangere vrouwen om zich te laten vaccineren tegen corona.

In de Verenigde Staten is een onderzoek gedaan onder 130.000 zwangere vrouwen die zich hadden laten vaccineren met dezelfde vaccins die in Nederland gebruikt worden. Daaruit bleek dat er geen schadelijke gevolgen zijn voor moeder en kind. Ook niet als je je laat vaccineren terwijl je borstvoeding geeft.

Het coronavirus kan wel schadelijk zijn voor moeder en kind. Er kunnen zeer ernstige complicaties optreden als je corona oploopt tijdens de zwangerschap.

De vaccins hebben geen invloed op de vruchtbaarheid van mannen en vrouwen. Niet op de korte en niet op de lange termijn.

Belangrijk om te weten

Veel zorgen over de relatie tussen vaccinatie en zwangerschap en vruchtbaarheid, komen door het feit dat bij de eerste testfase van nieuwe medicijnen en vaccins, zwangere vrouwen worden uitgesloten van deelname. In die fase is er nog weinig bekend over eventuele bijwerkingen en dan worden er geen risico’s genomen met kwetsbare doelgroepen. Inmiddels hebben de coronavaccins die in Nederland worden gebruikt alle testfases goed doorlopen. Daarom kunnen de bovenstaande conclusies getrokken worden, op basis van vele miljoenen zwangere vrouwen die zich lieten vaccineren.

Als je moslim bent dan is het belangrijk om te weten of de vaccins halal zijn. In de vaccins die in Nederland worden gebruikt, zitten geen voedingsstoffen. De bestanddelen zijn niet afkomstig van dieren die volgens de islam als onrein worden beschouwd, zoals het varken. Dat geldt ook voor de cholesterol die wordt gebruikt als stabilisator. De vaccins worden dan ook beschouwd als halal.

Het is niet raar dat je twijfelt als je gehoord hebt dat vaccins je DNA aantasten. Maar er zijn geen vaccins die je DNA aantasten.

De vaccins van BioNTech/Pfizer en Moderna die we in Nederland gebruiken, heten mRNA-vaccins. De m staat voor messenger, oftewel boodschapper. Het vaccin geeft je lichaam de boodschap om een ongevaarlijk eiwit aan te maken dat aan de buitenkant lijkt op de buitenkant van het virus. Zo leert je lichaam hoe het coronavirus bestreden moet worden. Een andere eigenschap van de boodschapper is dat deze na zijn taak weer verdwijnt. Je lichaam ruimt de mRNA-moleculen binnen enkele weken weer op en er blijft dus geen vaccin achter in je lichaam.

Novavax

Wil je geen mRNA-vaccin zoals Pfizer of Moderna? Dan kan je ook kiezen voor Novavax. Dat is een zogenoemd subunit-eiwitvaccin. In het vaccin zitten kleine deeltjes van het spike-eiwit van het coronavirus, nagemaakt in het laboratorium. Ook zit er een hulpstof in die de afweerreactie van het lichaam op dit eiwit versterkt. Dit noemen we een ‘adjuvans’. Als reactie op dit vaccin maakt het lichaam na de prik antistoffen tegen de eiwitdeeltjes aan. Als je dan later in contact komt met het coronavirus, herkent het afweersysteem het spike-eiwit op het virus. Het afweersysteem voorkomt dat het virus cellen kan binnendringen. Hierdoor kan het virus zich niet vermenigvuldigen. De kans op ziekte en ernstige ziekte wordt daardoor kleiner.

Jij bent zeker niet de enige! 1 op de 5 mensen in Nederland is een beetje tot heel bang voor prikken. Als dat voor jou geldt, dan kun je dat aangeven bij de GGD als je een prikafspraak maakt. Wij hebben mensen in dienst die hierbij kunnen helpen.

De vaccins van Moderna en Pfizer worden het meest gebruikt in Nederland. Van deze vaccins heb je 2 prikken nodig.

Meer over prikangst en 6 tips om ermee om te gaan.

We snappen dat je kritisch nadenkt over welke middelen je wel of niet neemt. En dat je probeert zo gezond mogelijk te leven.

Tot nu toe is er behalve de vaccins, nog geen ander middel gevonden dat aantoonbaar beschermt tegen besmetting met corona. Wanneer je al besmet bent en je wordt ernstig ziek, dan kunnen er in het ziekenhuis middelen ingezet worden om de effecten te verminderen. Zoals beademing en ontstekingsremmers.

Er zijn medicijnen die na besmetting bij een deel van de mensen een ernstig verloop van de ziekte kunnen voorkomen. Deze kunnen worden ingezet na een volledige beoordeling van het Europees Medicijn Agentschap op werkzaamheid, veiligheid en kwaliteit. Voor wie nog niet besmet is, zijn de vaccins vooralsnog de enige middelen die bescherming bieden.

Dat snappen we. Het is ook vaak lastig om een betrouwbare informatiebron te herkennen. En er is veel informatie beschikbaar over coronavaccins. De overheid, het RIVM en de GGD baseren zich op de laatste stand van de wetenschap.

Er gaat ook veel nepnieuws en desinformatie rond over vaccinatie en de werking van de vaccins. Als je twijfelt over vaccinatie door de informatie die je tegenkomt, bekijk dan van wie de informatie komt, of de bron betrouwbaar is en of je dezelfde informatie op meer dan een plek terugvindt.

Kijk daarnaast of er experts in je omgeving zijn aan wie je de informatie kan voorleggen, bijvoorbeeld je huisarts.

Wil je praten met een zorgprofessional?

Maandag tot en met zondag bereikbaar van 8.00 - 20.00 uur.

Wil je je laten vaccineren?

Maak een afspraak via:

planjeprik.nl 

Prikken zonder afspraak? Bekijk onze vaccinatielocaties en openingstijden.

Meer informatie

  • Bekijk overvaccineren.nl.
  • Hoogleraar Medische Immunologie van Dongen vertelt waarom het verstandig is om je afweersysteem op te peppen.
  • Dokter Ted van Essen reageert op 8 argumenten om de herhaalprik niet te halen (en waarom je het wél zou moeten doen).
  • Meer informatie over de herhaalprik vind je bij de Rijksoverheid.
  • Of bekijk de veelgestelde vragen van het RIVM.